Thứ Ba, 8 tháng 10, 2013

Báo cáo tổng kết nửa đầu nhiệm kỳ VII (giai đoạn 2010-2013) của BCHTƯ Hội ĐAVN: Nâng cao tính nghề, bàn giải pháp cá biệt cho giải Cánh diều.

Có thể nói, ngoài những công việc chuyên môn khác thì giải thưởng Cánh diều là hoạt động được Hội dầy công tổ chức với quy mô vượt khỏi phạm vi nội bộ rộng tới công chúng trong thập kỷ vừa qua và đã góp phần biểu dương, suy tôn thành quả lao động sáng tạo nghệ thuật của hội viên

Báo cáo tổng kết nửa đầu nhiệm kỳ VII (giai đoạn 2010-2013) của BCHTƯ Hội ĐAVN: Nâng cao tính nghề nghiệp, bàn giải pháp cho giải Cánh diều

Theo bà, liệu chúng ta có nên trở lại, làm đúng với thực lực của mình, trao giải ấm cúng trong phạm vi nội bộ, thay vì truyền hình trực tiếp thì chỉ cần quay lại chương trình trao giải rồi phát sóng sau, vừa tránh được sai sót vừa làm chủ được hình ảnh đưa ra sức chúng. Dù rằng đã được Trung ương Hội tạo điều kiện bố trí cho trụ sở làm việc tại khu cơ quan Văn phòng Hội tại 51 Trần Hưng Đạo, nhưng theo anh về lâu dài nếu TPD không có một cơ chế hoạt động thích nghi thì khó có thể tồn tại trong tình hình mới.

Tại Đại hội nhiệm kỳ VII, một nhiệm vụ được đề ra nhưng đến nay vẫn chưa thể thực hành đó là việc thành lập các hiệp hội biên kịch, đạo diễn, diễn viên, nhà sản xuất phim… để tăng cường chất lượng sinh hoạt nghiệp vụ nội khối và bảo vệ quyền lợi của thành viên.

Nhấn mạnh tính nghề, đặt tôn chỉ, tiêu chí rõ ràng trong công tác giám định, tôn trọng yếu tố chất lượng của giải thưởng là chính, trong cách thức tổ chức lễ trao giải không câu nệ nhất mực phải truyền hình trực tiếp mà hướng tới một lễ trao giải trọng thể, có ý nghĩa suy tôn và đậm chất điện ảnh.

(  TGĐA) - Ngày 31/07/2013 Ban Chấp hành Trung ương Hội Điện ảnh Việt Nam nhiệm VII (2010-2015) đã tiến hành phiên họp toàn thể lần thứ 7. Đạo diễn Đỗ Thanh Hải cho rằng, trong vài năm trở lại đây, việc xã hội hóa khiến phim hướng tới khán giả là điều tất yếu nhưng chúng ta là hội nghề nghiệp thì tôn chỉ của giải Cánh diều cố định phải giữ quan điểm chỉ trao cho những bộ phim mang tính nghệ thuật cao.

Giải thưởng Cánh diều sẽ có thay đổi, nhưng đó là sự thay đổi theo chiều hướng hăng hái hơn!  Gia Sơn.

Tùng san Thế giới điện ảnh luôn thực hành tốt vai trò cơ quan ngôn luận của Hội, là diễn đàn về nghiệp vụ đáng tin cậy. Tuy nhiên, theo tìm hiểu thì tới nay Luật về Hội chưa có quy định về việc thành lập các tổ chức nội khối như vậy trong Hội nên “đề án” vẫn chỉ ở “chế độ chờ” (Được biết, Dự thảo đề án “Chiến lược phát triển điện ảnh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030” do Cục Điện ảnh soạn thảo cũng đặt ra vấn đề tương tự).

Kết quả của các dự án „10 tháng 10 phim ngắn“ và „Chúng ta làm phim“ do TPD tiến hành đã cho ra đời hàng trăm phim tài liệu và phim truyện ngắn với chất lượng nghệ thuật và kỹ thuật từng bước được nâng lên, một cộng động làm phim của các em học trò phổ thông tại Hà Nội đang hình thành và từ sân chơi này đã xuất hiện một số gương mặt hứa hẹn trở nên các nhà làm phim triển vọng trong thời kì tới đây.

Phương án đưa TPD trở nên cơ quan cấp 2 của Hội nhận được 100% ý kiến tán thành của các ủy viên BCH. Tuy nhiên, việc này cũng đem tới nhiều khó khăn cho Hội, cho Ban tổ chức và có cảm giác mỗi năm đến dịp giải thưởng Cánh diều Hội cứ phải gồng mình lên để vượt „đỉnh Olimpia“ này.

Tín hiệu vui là trong lễ trao giải Búp sen vàng của TPD vừa qua, quỹ hỗ trợ TPD đã chính thức được thành lập và có được nguồn đóng góp ủng hộ ban sơ của nhiều bậc phụ huynh có con theo học tại Trung tâm.

Và đến 2015 khi đó có nhiều sự kiện quan trọng, có nhiều phim hay thì giải Cánh diều lại tiếp truyền hình trực tiếp. Để tổ chức tốt sự kiện, Hội đã phải rất vậy, nhất là việc tổ chức chương trình truyền hình trực tiếp với nhiều khâu chuẩn bị công phu, tỉ mỉ trong thời kì gấp rút, song song phải huy động các nguồn lực tầng lớp để bổ sung tài chính cho lễ trao giải

Báo cáo tổng kết nửa đầu nhiệm kỳ VII (giai đoạn 2010-2013) của BCHTƯ Hội ĐAVN: Nâng cao tính nghề nghiệp, bàn giải pháp cho giải Cánh diều

Ngoại giả, một số trường hợp phim có giải mà đạo diễn, diễn viên không đến nhận cũng làm ảnh hưởng uy tín giải thưởng của Hội. Đạo diễn Nguyễn Thanh Vân nhấn mạnh, thực tại chất lượng phim của những năm qua không phải là quá cao nên giải thưởng Cánh diều nên chăng làm như LHP Châu Á – yên bình Dương hay LHP Dubai là chỉ trao một giải Vàng và một giải của Ban giám khảo.

Bà Nguyễn Thị Hồng Ngát, Phó chủ toạ trực Hội Điện ảnh Việt Nam đưa ra ý kiến: Trong khi chúng ta mở rộng giải thưởng Cánh diều, ưng ý vất vả, co kéo trong kinh phí eo hẹp để làm đẹp cho những người làm phim nói chung, không phân biệt tư nhân, Việt Kiều; thì chất lượng phim của tư nhân (dù áp đảo trong các kỳ giải thưởng Cánh diều gần đây) nhiều trường hợp không đáp ứng tiêu chí nghề.

Sắp tới, Hội sẽ cử nghệ sỹ và phim đi Trung Quốc dự Liên hoan phim Kim Kê – Bách Hoa, sau đó chuẩn bị đón các nhà sản xuất phim Hàn Quốc sang hướng dẫn khóa học sinh sản phim tại Hà Nội, TP. Quy mô giải Cánh diều các năm tới sẽ như thế nào để hợp với khả năng của Hội mà vẫn làm tròn “sứ mạng” của nó? Đây chính là vấn đề được luận bàn sôi nổi và nhận được nhiều ý kiến đóng góp nhất trong phiên họp.

Điều này sẽ cho phép TPD chủ động trong việc kết nối, tìm nguồn hỗ trợ cho hoạt động của mình. Rồi còn áp lực từ báo chí, từ chính những hội viên về công tác tổ chức; chưa kể cứ 2 năm một lần, với ngần ấy số lượng phim ít oi, giải thưởng Cánh diều thường trùng với giải Bông sen của Cục Điện ảnh. Trong nửa đầu của nhiệm kỳ, từ tháng 10/2010 đến tháng 4/2013, Hội đã đầu tư cho hơn 700 kịch bản các thể loại phim truyện, tài liệu, hoạt hình - trong đó nhiều kịch bản được đầu tư nâng cao và đưa vào sinh sản, hàng chục công trình nghiên cứu-lý luận phê bình điện ảnh cũng được tương trợ xuất bản.

Hoạt động được đánh giá là khá hiệu quả của Hội trong nửa nhiệm kỳ là hoạt động hỗ trợ sáng tác. Đứng ở góc độ “nhà đài”, ông cũng đưa ra ý kiến rằng, việc VTV kém đặm đà hay giới hạn thời lượng sóng trực tiếp lễ trao giải Cánh diều không phải ở vấn đề không thu được tiền hay quảng cáo, mà ở chính chất lượng của giải thưởng chưa thuyết phục, gây hiệu ứng không tốt cho chương trình.

Bây chừ Hội có 1777 hội viên sinh hoạt tại 36 chi hội cơ sở (2 chi hội mới thành lập là Chi hội điện ảnh Nam Định và Chi hội điện ảnh Truyền hình kỹ thuật số). Công tác phát triển hội viên đấu được khai triển. Học viên qua mỗi lớp làm được từ 4–6 phim có thể phát sóng, có phim đã giành giải thưởng tại Liên hoan phim truyền hình khu vực và toàn quốc.

Công tác xuất bản cũng sút kém, tới này Hội mới chỉ in được một đầu sách là cuốn   Nhận thức điện ảnh. Giải Cánh diều từ một giải thưởng của một hội nghề nghiệp đã tự nâng tầm trở nên một sự kiện văn hóa được công chúng khán giả và giới truyền thông chờ, đón nhận hàng năm

Báo cáo tổng kết nửa đầu nhiệm kỳ VII (giai đoạn 2010-2013) của BCHTƯ Hội ĐAVN: Nâng cao tính nghề nghiệp, bàn giải pháp cho giải Cánh diều

Trong khi Hội không có kinh phí để tương trợ cho TPD hoạt động; thì việc đưa TPD trở nên cơ quan cấp 2 của Hội có tư cách pháp nhân độc lập và hoạt động theo cơ chế tự thu, chi cũng là giải pháp hay. Tùng san cũng đóng vai trò tích cực trong việc ra đời CLB Báo chí phê bình và giải thưởng Báo chí phê bình điện ảnh trong khuôn khổ giải thưởng Cánh diều hàng năm.

Đạo diễn Trịnh Lê Văn nhấn mạnh, muốn nâng cao chất lượng giải Cánh diều thì phải có tiêu chí chấm giải thật rõ ràng. Điều này vừa làm nên chất lượng của giải thưởng, vừa tạo nét riêng so với giải Bông sen và cũng đánh giá chính xác chất lượng phim Việt.

Tuy nhiên, hoạt động của hãng so với nhiệm kỳ trước có phần trầm lắng.

Ngay từ đầu năm 2013, công tác đối ngoại đã bắt nhịp khẩn trương khi chủ toạ Hội sang Hàn Quốc thiết lập quan hệ với Hội Điện ảnh Hàn Quốc (KOFIC), hay mới đây Hội đã đón đoàn lãnh đạo Hội Điện ảnh Trung Quốc sang thăm và làm việc. Và với một hội nghề nghiệp thì tiêu chí phải mang tính nghề nghiệp, chỉ có phim hay mới được giải chứ không dựa trên nhân tố định hướng hay khuyến khích nào.

Kết quả giải của hai bên là độc lập, nhưng đồng thời vẫn quảng bá được cho nhau. Cùng với công tác phát triển hội viên, Hội cũng chú trọng chăm lo lợi quyền của hội viên theo khả năng và điều kiện của Hội. Đạo diễn Nguyễn Hữu Phần thì cho rằng, hoạt động của Hội chỉ được diễn đạt ra với công chúng phê duyệt giải thưởng Cánh diều nên việc tổ chức phải được tiếp kiến theo chiều hướng chuyên nghiệp hóa.

Đề xuất của ông là, do trong hạng mục của Cánh diều có trao giải cho phim truyền hình nên có thể phối hợp cùng Đài truyền hình để trao giải này.

Chính do vậy, ngoài tính nghề cần phải được tăng cường trong công tác giám định tác phẩm, thì chất điện ảnh trong buổi lễ trao giải cũng cần phải được nâng cao.

Hãng cũng cử các thành phần sáng tác chính tham dự thực hành phim truyền hình „Trò chơi“ chuyển thể từ các tác phẩm của cố nhà văn Vũ Trọng Phụng tuổi trước 1930 do VFC – Đài Truyền hình Việt Nam sinh sản và hiện đang lên sóng VTV. Là những ý kiến và đề xuất nhận được sự nhất trí của thảy các ủy viên chấp hành dự họp. Theo ông, ngày nay không nên phân biệt phim tư nhân, Nhà nước hay Việt Kiều mà chỉ coi nó là Phim

Báo cáo tổng kết nửa đầu nhiệm kỳ VII (giai đoạn 2010-2013) của BCHTƯ Hội ĐAVN: Nâng cao tính nghề nghiệp, bàn giải pháp cho giải Cánh diều

Hồ Chí Minh. Hoạt động trại sáng tác thì tuồng như vẫn theo cách thức cũ và chưa vấn được nhiều tác giả trẻ; việc tìm đầu ra cho kịch bản được nghiệm thu vẫn là dấu hỏi lớn. Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên cũng nhấn mạnh nhân tố làm sao để Cánh diều khác biệt với Bông sen.

Ngoài ra cũng phải xác định rõ tôn chỉ, tiêu chí thì mới nâng cao chất lượng của giải thưởng được. Thay vì những bài diễn văn trịnh trọng, phát biểu dài dòng thì nên tìm những nét độc đáo đậm tính điện ảnh để biểu lộ rõ đây là buổi lễ trao giải của giới điện ảnh, tạo ấn tượng sâu đậm đến công chúng.

Phim sống bằng khán giả nên giải thưởng Cánh diều cũng nên có giải thưởng do khán giả bình chọn. Quan trọng là niềm say mê và khao khát làm phim đã được nhân lên trong các em rất sớm, ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường phổ quát.

Sẽ có hai giải thưởng song hành, VTV tổ chức giải khán giả bình chọn và Hội trao giải thưởng chuyên môn. Một việc đáng cổ vũ của BCH nhiệm kỳ VII là đã từng bước chuyên nghiệp hóa và nâng tầm sân chơi cho những người làm phim trẻ thông qua hoạt động của trọng tâm hỗ trợ phát triển nhân tài điện ảnh (TPD) và chuyển Cuộc thi phim ngắn toàn quốc vào khuôn khổ của giải Cánh diều khiến số lượng phim dự cũng như chất lượng tăng rõ rệt.

Ông Đặng Xuân Hải - chủ toạ Hội điện ảnh Việt Nam   Trong nhiệm vụ tham dự xây dựng kế hoạch đào tạo dài hạn đội ngũ nhân lực của ngành để đề xuất quốc gia đầu tư thực hiện, Hội cũng chưa đóng góp được gì nhiều. Ngoài việc tổng kết những công việc làm được và chưa làm được trong nửa đầu của nhiệm kỳ cũng như đề ra phương hướng nhiệm vụ cho nửa nhiệm kỳ sau, thì một vấn đề quan yếu trên bàn nghị sự của cuộc họp chính là giải thưởng Cánh diều hàng năm.

Trong thời kì nửa đầu nhiệm kỳ, hãng phim của Hội đã sinh sản 2 tập phim tài liệu về quan hệ hữu hảo đặc biệt Việt Nam – Cu Ba. Duy trì các mối quan hệ đối ngoại sẵn có, Hội cũng mở mang thêm quan hệ với các đối tác trong khu vực và trên thế giới nhằm tạo điều kiện cho hội viên tham gia các hoạt động giao lưu văn hóa - điện ảnh, tẩm bổ nghiệp vụ… Các lớp tẩm bổ, nâng cao nghiệp vụ của Hội tiếp kiến có sự dự của chuyên gia từ nhiều nền điện ảnh tiên tiến trên thế giới như Mỹ, Hàn Quốc, Trung Quốc… Trong nửa đầu nhiệm kỳ VII, Hội đã cử 09 đoàn với 20 lượt cán bộ, nghệ sỹ, hội viên đi các nước thực hành nhiệm vụ đa dạng như làm phim tài liệu, dự liên hoan phim, hội thảo điện ảnh quốc tế.

Nửa nhiệm kỳ: Những điều cần cổ vũ  Trong bản báo cáo tổng kết nửa nhiệm kỳ của BCH Hội điện ảnh Việt Nam, NSND Đặng Xuân Hải, chủ toạ Hội, đã nêu rõ những điều làm được và còn tồn tại trong hoạt động và công tác Hội suốt nửa nhiệm kỳ qua.

Bên cạnh đó, việc trao thêm giải cho những cá nhân chủ nghĩa xuất sắc cũng khiến anh chị em nghệ sỹ, người làm phim nghệ sĩ cảm thấy thêm được phần trân trọng và động viên

Báo cáo tổng kết nửa đầu nhiệm kỳ VII (giai đoạn 2010-2013) của BCHTƯ Hội ĐAVN: Nâng cao tính nghề nghiệp, bàn giải pháp cho giải Cánh diều

Tuy nhiên, hiện thời TPD đang phải đối mặt với khó khăn lớn sau khi Quỹ Ford ngưng tài trợ. Chính vì thế, thay vì mời mọc nhiều phim cho xôm tụ thì nếu chỉ có vài phim nhưng chất lượng tốt cũng chả sao. Nhà báo Đinh Trọng Tuấn cũng đồng ý kiến khi cho rằng, thay vì làm to tát và truyền hình trực tiếp thì tụ họp vào việc giám định giải thưởng cho thật chất lượng.

Đạo diễn Vương Đức cho rằng, dù tính chuyên nghiệp của giải thưởng Cánh diều thời kì gần đây có khuynh hướng mai một (một phần do chất lượng phim không cao), nhưng điện ảnh vẫn cần có công chúng và lễ trao giải Cánh diều hàng năm là cầu nối nên cần duy trì.

Trong trường hợp này VTV sẽ phối hợp, hỗ trợ khâu tổ chức thậm chí cả kinh phí cũng như công tác truyền bá giải trên hệ thống của nhà đài.

HCM về làm phim lịch sử, cổ trang (do chuyên gia Trung Quốc giảng dạy), về nghiệp vụ âm thanh phim truyện (chuyên gia Mỹ hướng dẫn), về nghiệp vụ sinh sản phim (chuyên gia Hàn Quốc hướng dẫn); thì hai năm gần đây Hội đã tổ chức các lớp tập huấn sáng tác phim phóng sự và tài liệu truyền hình kết hợp học lý thuyết và thực hiện làm phim ở các chi hội cơ sở tại Đà Nẵng, Nha Trang, Cà Mau, Vĩnh Long, Kiên Giang, Điện Biên, Lai Châu và lớp cho lực lượng sáng tác thuộc Bộ đội Biên phòng tại Quảng Nam.

Về mặt tổ chức nên tùy theo khả năng mà làm, vấn đề là làm thế nào cho trọng thể hết mức có thể. Chẳng thể phủ nhận, bắt đầu từ năm 2002, khi Giải thưởng Hội Điện ảnh Việt Nam chính thức mang tên   Cánh diều   và được truyền hình trực tiếp tới khán giả thì Hội cũng được công chúng quan tâm đến nhiều hơn. Những câu hỏi vẫn chờ trả lời  Bên cạnh những mặt hăng hái thì vẫn còn đó những công việc đang chờ BCH và cả Hội nối giải quyết ở nửa sau của nhiệm kỳ.

Công tác đối ngoại của Hội trong thời kì qua cũng là một hoạt động đáng biểu dương. Ngoại giả, ý kiến của ông cũng nhất trí với việc không truyền hình trực tiếp. Giải pháp theo ông là phải tạo cho Cánh diều một sắc thái riêng, không trùng lẫn với giải thưởng Bông sen.

Ngoài những khóa bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ cho hội viên ở Hà Nội và TP. Nhờ sự hỗ trợ về mặt tài chính của Quỹ Ford (Mỹ), TPD đã đạt được nhiều thành tích trong hoạt động tương trợ phát triển nghề cho người làm phim trẻ từ 2003 đến nay. Cụ thể, hàng năm Hội phối hợp với trọng tâm tương trợ sáng tác (Bộ VH,TT&DL) tổ chức định kỳ các trại sáng tác kịch bản tại Tam Đảo, Nha Trang, Đà Lạt và Vũng Tàu

Báo cáo tổng kết nửa đầu nhiệm kỳ VII (giai đoạn 2010-2013) của BCHTƯ Hội ĐAVN: Nâng cao tính nghề nghiệp, bàn giải pháp cho giải Cánh diều

Tuy nhiên, cũng có quan điểm lo ngại rằng tính bất thần của giải thưởng sẽ không còn, bởi ngay sau lễ trao giải công chúng đã có thể cập nhật được kết quả trên các phương tiện thông tin đại chúng trước khi chương trình lên sóng. Bên cạnh việc giới thiệu những bộ phim hay trong chương trình nghiên cứu phim học tập định kỳ hàng quý, công tác tẩm bổ nâng cao nghiệp vụ cho hội viên cũng là mặt tích cực trong hoạt động của Hội.

Tuy nhiên, do điều kiện hạn hẹp cả về tài chính lẫn nhân lực, cũng như công tác tổ chức chưa đạt tới tầm chuyên nghiệp như mong muốn, giải thưởng Cánh diều đang tạo ra ít nhiều sức ép với Hội. Ở sân chơi này, TPD đang làm rất tốt nhiệm vụ của mình với hai dự án thu hút các bạn trẻ yêu phim là   Chúng ta làm phim   và   Không gian điện ảnh.

Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên, ủy viên BCH Hội và là người gắn bó với TPD từ những ngày đầu cho biết kinh phí hiện giờ chỉ đủ cho TPD duy trì tới tháng 1/2014, dù Trung tâm đã cầm cố huy động thêm các nguồn trợ lực từ xã hội.

Ngoại giả, lễ trao giải cũng dài lê thê, không tạo hiệu ứng tích cực về mặt giải trí với khán giả. Vừa qua, kết hợp với Liên hiệp văn chương nghệ thuật Việt Nam Hội đã lập danh sách các nghệ sĩ lão thành có cảnh ngộ khó khăn trình Ban Bí thư trợ cấp. Một công việc mà BCH liền tù tù quan hoài và chỉ đạo thực hành là hoạt động của các tổ chức cơ sở và đơn vị trực thuộc. Mô hình nào cho giải Cánh diều?  Điểm nhấn trong cuộc họp BCH Hội điện ảnh Việt Nam khóa VII lần này chính là câu hỏi: Giải pháp nào cho giải thưởng Cánh diều trong thời gian tới?.

Giải pháp cho TPD   Một trong những điểm sáng trong công tác của Hội điện ảnh Việt Nam thời đoạn nửa đầu nhiệm kỳ VII là đạt kết quả khá tích cực trong hoạt động tương trợ sáng tác trẻ ưng chuẩn hoạt động của Trung tâm hỗ trợ phát triển tuấn kiệt điện ảnh (TPD). Theo NSND Đặng Xuân Hải, sắp tới BCH Trung ương Hội sẽ có thông tin chính thức về công tác tổ chức giải thưởng Cánh diều 2013 và các năm tới với những điều chỉnh hợp lý căn cứ trên kết luận của cuộc họp.

Bên cạnh đó, kết hợp với Hãng phim hoạt hình Việt Nam, trại sáng tác chuyên riêng cho kịch bản phim hoạt hình cũng đều đặn được tổ chức với nhiều kịch bản được đưa vào sinh sản.

Và đón 07 đoàn điện ảnh quốc tế vào chỉ dẫn các lớp tẩm bổ, nghiệp vụ trong đó đoàn Hội Điện ảnh Trung Quốc vào theo kế hoạch bàn bạc đoàn hàng năm giữa hai hội. Vấn đề tham gia công tác bảo hộ quyền tác giả trong lĩnh vực điện ảnh, thì do chức năng, quyền hạn của tổ chức nghề có giới hạn nên Hội chỉ có thể đóng góp ý kiến tham mưu cho cơ quan chức năng về cơ chế, chính sách, hoặc làm nhiệm vụ hòa giải một số vụ việc vi phạm tác quyền mà hội viên khướu nại tới Trung ương Hội.

Sự kiện này càng mang ý nghĩa hơn từ khi gắn liền và trở nên tâm điểm trong hoạt động kỷ niệm Ngày Điện ảnh Việt Nam diễn ra vào trung tuần tháng 3 hàng năm. Quan điểm này cũng nhận được sự tán thành từ bà Dương Cẩm Thúy, Phó Chủ tịch đặc trách khu vực phía Nam.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét